Ülkemizin gündemi deprem. Çünkü çok büyük bir felaket yaşadık. Bizler buradan bile gördüklerimizi unutamıyorken, onu yaşayanların Allah yardımcısı olsun. Rabbim ülkemize bir daha buna benzer veya daha beter acılar yaşatmasın.
1999 depreminden dersler çıkardık gibi masallara tabiki inanmayacağız. 2023 depremlerinden ders çıkarıyoruz laflarını da havada bırakmayacağız. Artık biz millet olarak bilinçleneceğiz.
Depremler oldu olalı haftalar geçti. Takip ediyorum, bir çok il anında harekete geçti. İstanbul için olağanüstü bir durum mevcut, oradaki çalışmaların hızlanması normal. Ancak Prof. Dr. Celal Şengör’ün söylemine göre dünyanın en çok deprem olan yeri Ege Bölgesi. Ve biz de bir Ege kenti olarak hazırlanmalı, hazırlıklı olmalı, bilinçli olmalıyız.
Şimdi elde ne var diye bakalım. Koca bir sıfır. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin deprem master planı olduğunu, yeraltı toprak haritalarının detaylandırıldığını, fay çalışmalarının detaylandırıldığını, İzmir’de yaşanacak bir depremin hangi ilçede kaç şiddetinde hissedileceğini, hangi ilçede hangi bölgede yıkıcı olacağını biliyor, konuşuyor, anlatıyorlar.
Dönelim kentimize. Ben aradan geçen onca günün ardından kentin deprem hazırlığı ve bilinciyle alakalı hiçbir şey görmedim. Bütün kent MTA sitesindeki fay hatlarından bahsediyor. Bir ip gibi Spil eteklerinden geçtiği belirtilen çizgiler var ve diri fay deniyor bunlara.
Ancak profesörler, bir fayın ip gibi olamayacağını, fayın eninin bile kilometreleri kapsadığını, ip gibi dizili haritaların gerçeği yansıtmadığını söylüyor.
Manisa’nın toprak yapısı ile ilgili bir harita veya açıklama göremedik örneğin. Kentin hangi bölgesinde toprak yapısı yumuşak, hangi bölgesi kayalık, hangi bölgesi depremde daha yıkıcı olabilir, hangi bölgesi depremi daha az hisseder, hangi bölgesi çok sallanır, bunlarla ilgili hiçbir bilgi göremiyoruz.
Jeoloji mühendisleri odalarının bu konularda araştırmaları olduğu ifade ediliyor televizyona çıkan uzmanlar tarafından. Kentlerin belediyelerinin ellerinde bu tür haritaların olduğu, olması gerektiği anlatılıyor.
Manisalılar evini, evinin bulunduğu zemini, apartmanını, kime nasıl kontrol ettireceğini bilmiyor mesela. Manisa Büyükşehir Belediyesi, depremden sonra bununla ilgili bir açıklama yayınlamış ve evlerini kontrol ettirmek isteyenlere rehber vermiş. Ancak başka illerin belediyeleri yer alan bazı cihazlı kontrollerin burada olmadığını görüyoruz.
Fay hattının üzerinde olan bir şehirde, hangi bölgede kaç bina riskli gibi bir çalışma var mı mesela bilmiyoruz.
Sayın Valimizin bu konuda bir açıklaması olmuş örneğin, Perşembe günü bir organizasyonda. Basın mensupları, fay üzerinde bulunan evlerle ilgili bir çalışma olup olmadığını, kentte binlerce konutun fay üzerinde olduğu iddialarının konuşulduğunu sormuş. Sayın Valimiz ise Şehzadeler ilçesindeki kentsel dönüşüm çalışmalarını anlatmış, 1800 riskli konuttan 1700’ünün dönüşüm için yıkıldığını söylemiş. Sorulan sorunun cevabı bu değil halbuki. Ancak haberlere de Manisa’da 1800 riskli binadan 1700’ü yıkıldı diye, sanki il genelinin rakamıymış gibi, sanki fay üzerindeki riskli konutlar saptanmış ve hatta yıkılmış bile gibi lanse ediliyor. Oysa o tamamen başka bir durum. Öğrenilmek istenen ise, faylı haritalardan sonra Manisalının konuştuğu durum.
İşin özeti, Manisa’da durum nedir, kimse bilmiyor. Öğrenmek isteyen arkadaşlarımız da öğrenemiyor. Umuyorum ki bu konuda çalışmalar yapılıyordur ve yakın zamanda açıklanır. Depreme hazırlıklı olmak için, önce bilmek gerek!